Một đêm ngủ yên không mộng mị. Sáng hôm sau, bố Trần tìm đến ông nội Trần để bàn chuyện xây một căn nhà riêng cho con gái.

Ông nội Trần suy nghĩ một lúc, cảm thấy chắc chắn cô cháu gái nhà mình không chịu nổi cảnh ở chung với người khác.

Nghĩ đến cảnh cháu gái ngủ bị giành chăn, ấm ức đến phát khóc, ông thấy đau lòng vô cùng. Nghĩ vậy, ông căn dặn bố Trần:" Đừng cho con bé mang theo quá nhiều tiền, đừng để nó quá nổi bật."

Ông tiếp tục giải thích:" Nếu người ta nhắm vào tiền mà kết bạn với con bé, hôm nay thì mượn tiền mua đồ, ngày mai cần tiền mua chăn, ngày kia thiếu cái này cái nọ rồi lại tới đòi, lừa lọc thì còn đỡ. Nhưng nếu có kẻ xấu nhắm tới tìm một cô gái có tiền để dựa hơi, giả danh tri thức mà lừa luôn cả tình cảm thì lúc đó chúng ta có khóc cũng không kịp."

Bố Trần nghe vậy lòng càng thêm chua xót, con gái sắp phải đi xa, vậy mà ngay cả tiền cũng không thể mang theo nhiều.

Nhưng ông vẫn gật đầu đồng ý, trong lòng âm thầm nhủ. Phải dặn nó kỹ, xuống nông thôn tuyệt đối không được yêu ương với đám thanh niên trí thức dưới đó, học vấn còn chẳng bằng mình ngày xưa nữa. Không được! Nghĩ tới đây thôi đã thấy bứt rứt rồi.

Đúng lúc này, điện thoại trên bàn làm việc của ông nội Trần reo lên. Ông nội Trần nhấc máy: "Alo, tôi là Trần Quốc Quân, xin hỏi ai đang ở đầu dây vậy?"

Không biết bên kia nói gì, chỉ thấy ông bắt đầu hỏi:" Có thể xin một suất đất xây nhà không? Có thể xây được nhà không? Liệu có kịp không?"

Bên kia bị hỏi dồn đến mức không biết trả lời sao.

Ông nội Trần ra hiệu cho bố Trần tới nghe cùng. Bố Trần vừa áp tai vào thì nghe đầu dây bên kia nói: "Có thể xây nhà. Hỏi muốn xây diện tích bao nhiêu?"

Bố Trần suy nghĩ rồi đáp:" Ít nhất phải xây bốn phòng: một phòng ngủ, một phòng làm bếp rửa chén, một phòng bếp nấu ăn, một phòng dự phòng để lúc gia đình đến thăm còn có chỗ ở. Ngoài ra cần xây thêm một nhà kho để chứa củi."

Người trả lời là Vương Ái Đảng, cựu cận vệ của ông nội Trần:" Có gạch xanh, nhưng số lượng không nhiều. Hay xây kiểu nhà hỗn hợp đi: tầng dưới bằng đất nện, tầng trên xây bằng gạch xanh. Dự tính khoảng hơn một tháng sẽ xong."

Bố Trần lại hỏi:" Anh Vương, vậy hết bao nhiêu tiền? Bên nhà tôi không thể qua chăm sóc được, phiền anh trả thêm cho công nhân một chút, coi như bù vào tiền ăn. Phải xây tường bao quanh, tường phải cao một chút. Còn cửa sổ thì có kính không? Nếu có thì phiền anh lắp luôn hộ nhé."

Vương Ái Đảng đáp: "Nếu xây theo yêu cầu như vậy thì chắc tốn khoảng 5–600 đồng. Còn tường rào thì có thể dùng đá xếp."

Sau khi trả lời từng câu hỏi, bố Trần lại hỏi thêm một số tình hình ở đội sản xuất, rồi mới gác máy.

Tỉnh H, đại đội Thái Bình.

Vương Ái Đảng sau khi gác máy thì phấn khởi quay về đội sản xuất. Vừa về tới đội, lập tức tìm đại đội trưởng, bí thư chi bộ và kế toán để bàn bạc tại văn phòng đội.

Bí thư Khâu, thấy anh cười tươi thì trêu: "Lão Vương, sao vui thế? Nhặt được tiền à?"

Vương Ái Đảng cười đáp: "Nhặt gì mà nhặt! Cháu gái của thủ trưởng cũ nhà tôi sắp về đội chúng ta lao động, họ định xây cho con bé một căn nhà."

Đại đội trưởng Triệu Vĩnh Đức nghe vậy kinh ngạc hỏi: "Cái gì? Xây nhà? Tiền ở đâu ra? Lỡ cô ấy quay lại thành phố thì nhà tính sao?"

Kế toán chen vào: "Đội chúng làm gì có tiền mà xây, sao lo nổi?"

Bí thư Khâu liền lên tiếng cắt ngang: "Mọi người đừng nóng, nghe lão Vương nói hết đã."

Lúc này, tất cả đều quay sang nhìn Vương Ái Đảng. Ông chậm rãi giải thích: "Sao ai cũng vội thế! Tôi còn chưa nói xong mà. Nhà thủ trưởng định tự bỏ tiền ra xây, nếu cháu gái họ quay lại thành phố thì căn nhà cũng để lại cho đội mình. Mọi người nghĩ xem, vừa có tiền thuê người xây dựng, sau này nhà cũng không mất đi đâu, thậm chí bán rẻ lại cho đội thì mình còn lời. Đội mình còn ít gạch xanh, bán nốt cho họ, xây một căn nhà nửa đất nện, nửa gạch xanh."

Nghe đến đây, biết không cần bỏ tiền đội, mọi người mới bình tĩnh lại.

Đại đội trưởng Triệu hỏi: "Thế tiếp theo làm sao?"

Sau khi bàn bạc với kế toán và vài người khác, mọi người quyết định, giờ không phải mùa vụ bận rộn, nên tranh thủ bắt tay vào đào móng ngay. Tuy nhiên, khi chọn người xây dựng thì lại gặp khó.

Đại đội Thái Bình trước kia tên là thôn Triệu Gia, gần như tất cả dân cư đều họ Triệu. Sau thời kỳ cải cách ruộng đất, phần lớn dân tị nạn đều ở lại thôn, mọi người cảm thấy không nên tiếp tục gọi là thôn Triệu Gia nữa, lại nhân dịp đất nước vừa hết chiến tranh, thôn đổi tên thành Thái Bình, ngụ ý mong quốc thái dân an.

Trong đại phần lớn là họ hàng có hơn 60 hộ dân, tổng cộng gần 400 người, trong đó có khoảng 150 nam thanh niên đủ sức lao động nặng.

Bàn bạc nửa giờ, cuối cùng họ cũng chọn ra 20 người. Một danh sách được viết ra cẩn thận.

"Thông báo với từng người: mỗi ngày công được 2 hào, không bao cơm nước. Ai không đồng ý thì báo lại. Tối nay tập trung họp, sáng mai bắt đầu khởi công. Phải hoàn thành trước mùa thu hoạch."

Lão Triệu lại hỏi: "Lão Vương, cửa sổ thì ổn rồi, nhưng đội chúng ta làm gì có kính? Lắp cửa kiểu gì đây?"

Bí thư Khâu gợi ý: " Sao anh không hỏi thằng nhóc Triệu Xuyên xem sao? Nó quen biết rộng mà, lần trước chỗ gạch xanh cũng là nhờ nó tìm về đấy."

Cùng lúc đó, ở thủ đô, mẹ Trần đang gọi con gái dậy: "Nhanh lên, lát nữa mẹ dắt con đi bách hóa."

Nghe thấy tiếng mẹ, Trần Viên Viên lồm cồm bò dậy, dụi dụi mắt, ngồi ngẩn ra trên giường. Vài lọn tóc trên đỉnh đầu không nghe lời, dựng đứng thành từng chùm, trông ngốc nghếch hết sức, khiến người ta chỉ muốn tới vò đầu cô một trận.

Trần Viên Viên còn đang nghĩ tới những lời bố dặn tối qua. Vừa tỉnh táo lại, cô liền vội vàng hỏi mẹ: "Bố sáng nay có nói gì không?"

Mẹ Trần nhìn cô con gái ngơ ngác chạy ra từ phòng ngủ, vừa buồn cười vừa đau đầu, lắc đầu đáp: "Bố con trưa mới về, lúc đó sẽ nói cho con biết."

Nói xong, bà quay vào bếp, nghĩ tới cảnh tượng vừa rồi, không nhịn được bật cười thầm: "Cô nhóc này, chẳng khác gì một chú heo con trắng trẻo dễ thương!"

Hai mẹ con ngồi bên bàn ăn, vừa húp cháo loãng vừa ăn bánh bao nhân thịt mà sáng nay bố Trần đã xếp hàng mua về từ nhà ăn quốc doanh. Thời này thịt rất khó mua, phiếu thịt cũng không có nhiều, nên mỗi lần có bánh bao nhân thịt đều quý giá vô cùng.

Trần Viên Viên đang nghĩ đến trước khi xuống nông thôn nên để lại cho nhà ít vật tư. Dù sao mấy thứ mình có, ăn mấy đời cũng không hết. Nghĩ đi nghĩ lại mãi, cô vẫn chưa quyết định được.

Sau bữa sáng, Trần Viên Viên thay một chiếc váy ngắn màu vàng nhạt, cổ áo kiểu búp bê, trên đầu cột một dải ruy băng lụa đen, chân đi giày da nhỏ, vai đeo túi xách nhỏ. Hai mẹ con cùng nhau xuất phát tới tòa nhà bách hóa.

Hôm nay họ đi một tòa bách hóa khác với chỗ hôm qua anh hai dẫn cô tới, vì thời này vẫn chưa có khái niệm cạnh tranh quá gay gắt. Tòa nhà hôm nay chuyên bán vải vóc và len sợi. Đứng trước cửa, ngẩng đầu nhìn lên, tòa nhà cao ba tầng. Hai mẹ con vừa bước vào thì thấy một quầy hàng bên trong đang chật kín người, vây kín xung quanh.

Mẹ Trần tò mò bước lại hỏi một cô gái gần đó: "Em gái, mọi người đang mua gì mà đông thế?"

Cô gái trả lời: "Chị ơi, đây là lô vải đỏ mới nhập về đấy. Nhà nào có đám cưới đều tranh thủ mua một tấm để chuẩn bị cưới xin cho con cái. Chị cũng đến mua à? Đây là con gái hay con dâu chị vậy? Xinh quá trời luôn!"

Mẹ Trần nghe vậy vội xua tay cười: "Không phải đâu, tôi chỉ dắt con gái đi mua ít vải may đồ mùa đông thôi."

Cô gái lại khen thêm: "Con gái chị đúng là xinh đẹp , đã có người yêu chưa vậy?"

Mẹ Trần chỉ cười cười đáp đôi câu rồi kéo con gái rời đi. Vừa đi bà vừa vui vẻ nói với con: "Con thấy không, người ta còn ganh tị với mẹ đấy, bảo sao mẹ sinh được cô con gái xinh thế này cơ mà!"