Chiếc xe máy chạy bon bon hơn hai mươi phút, đi nhanh hơn bình thường một chút rồi rẽ vào trong thôn, mọi thứ trong thôn im ắng lạ thường. Cậu ba không dừng xe trước cửa nhà mình mà phóng thẳng đến nhà trưởng thôn.

Trước cửa nhà trưởng thôn có năm chiếc xe máy và một chiếc xe van còn khá mới. Từ trong nhà vang lên tiếng cười ồn ào, có vài giọng nói to cười “ha ha ha” không ngừng.

Trần Kim vừa xuống xe đã vội chạy vào, vừa vào đến nơi đã thấy mấy ông chú ông bác bình thường làm ở thành phố, không có việc gì lớn thì chẳng bao giờ thèm về, giờ đều có mặt đông đủ.

Hôm nay vẫn còn là ngày đi làm cơ mà.

“Trần Kim về rồi đấy à, ôi chao, cậu ba đã nói với cháu rồi phải không? Thôn mình sắp giải tỏa rồi! Nhà cháu vừa mới xây xong hai căn nhà tầng nữa, ôi trời, sẽ kiếm được khối tiền đây.” Nhà Trần Kim có hai tòa nhà sáu tầng vừa mới xây, nên bác ấy nói thế cũng chỉ hơi ghen tỵ một chút, vì nhà bác ấy dù không có nhiều nhà nhưng lại có một mảnh đất nền to.

Cũng có người tiếc hùi hụi vì năm nay không nghe theo lời cậu cả của Trần Kim mà xây thêm nhà, khi ấy ai mà ngờ được chứ, nói giải tỏa là giải tỏa luôn thế này.

Cũng không phải không có ai nghĩ đến việc về nhà ngay xem có thể xây thêm không mà là bị trưởng thôn Trần Quang Mãn mắng cho một trận ra trò, khiến ai nấy đều hết hồn.

“Tôi thấy mấy người đúng là tham mà không thấy sợ! Mấy người nghĩ bên giải tỏa là đồ ngu à? Nhà nào xây từ trước, nhà nào mới xây, họ không nhận ra chắc? Đừng có mà mơ tưởng hão huyền! Xây thêm được bao nhiêu? Nhanh chóng mà giải tỏa, nhanh chóng mà lấy tiền. Nhìn sang thôn Kiều Tây xem, chẳng phải do họ xây thêm quá nhiều nhà nên bọn họ mới bỏ qua chọn thôn chúng ta sao? Ai mà dám gây phiền phức khiến cả thôn bị chậm tiền giải tỏa thì...”

Trần Quang Mãn không chỉ là trưởng thôn Kiều Đông mà còn là tộc trưởng của họ Trần này. Ông ấy đã nói vậy thì mấy tên cứng đầu trong thôn cũng phải nể mặt.

Vả lại, ai ai cũng hiểu đạo lý tiền ở trong túi là an toàn nhất, muốn sớm nhận được tiền bồi thường, chỉ hận không thể có tiền ngay lúc này.

Trần Kim nhìn một vòng rồi đi đến bên cạnh cậu ba và mợ ba, hỏi: “Cậu cả và cậu hai đã biết tin chưa?”

“Gọi điện thoại rồi, họ đang trên đường về.”

Mợ ba tuy không cười ngớ ngẩn như cậu ba, nhưng ánh mắt lấp lánh long lanh đến chói mắt.

Mợ ba đột nhiên thu lại nụ cười, kéo Trần Kim ra ngoài nhắc nhở: “Lần này giải tỏa, ngoài thôn mình ra thì còn có thôn Mộc Đường. Mợ đã hỏi trưởng thôn rồi, thôn Kiều Tây không nằm trong phạm vi giải tỏa.”

Ha ha! Thôn Kiều Tây không nằm trong diện giải tỏa! Sáng nay còn họp thôn tổ chức ăn cơm thôn, vui mừng quá sớm rồi nhỉ!

Nghĩ đến những lời mỉa mai đã nghe được ở nhà ông nội, giờ cô chỉ muốn chống nạnh mà cười lớn: Cô có thể tự mua nhà cho mình rồi!

“Mợ nói này, giấy tờ nhà cửa con phải giữ cho kỹ, nếu những người họ hàng nhà bố con đến thì cứ tránh mặt đi. Những thứ trong nhà đều là ông bà ngoại và mẹ con dành dụm để lại cho con. Lúc Lưu Thời Sênh vừa đỗ đại học đã coi thường mẹ con không có học thức, nhà họ Lưu không ai tử tế cả. Nếu con mà dám đưa cho họ một phần tiền bồi thường, mẹ con cũng sẽ đội mồ sống dậy để đánh con đấy.”

Hôm cô về, mợ ba còn khuyên cô nên sang thôn Kiều Tây ăn uống vì bên đó sắp giải tỏa, giờ đến lượt thôn mình giải tỏa thì mợ ba liền không cho cô chia cho họ một phần.

Đúng là hai mặt, nhưng sống trên đời mà, đa số đều đặt lợi ích gia đình mình lên trước.

Trần Kim tất nhiên cũng vậy.

“Mợ yên tâm, con là con gà sắt* không để họ chiếm lấy một xu nào đâu.”

*Con gà sắt: một người keo kiệt.

Mợ ba nói không sai, nếu cô dám đưa tiền bồi thường cho bố cô, chắc mẹ cô sẽ thật sự đội mồ sống dậy lên đánh cô chứ chẳng đùa.

Chuyện là, hai nhà Trần - Lưu đã sớm định sẵn hôn ước, đến tuổi là Trần Văn Phương và Lưu Thời Sênh kết hôn. Năm thứ hai sau khi kết hôn, Trần Văn Phương mang thai, Lưu Thời Sênh nhờ có ông chú làm bí thư công xã mà được giới thiệu đi học đại học công nông binh ở tỉnh ngoài. Đi một thời gian, ông ta tiếp xúc với giới thanh niên tiến bộ bên ngoài nên không còn ưa gì người vợ chỉ có trình độ tiểu học như Trần Văn Phương, còn đem lòng yêu cô bạn học Giang Tử Quân, về nhà làm ầm lên đòi ly hôn.

Nhà họ Lưu cũng không ai ra gì, chẳng những không khuyên Lưu Thời Sênh chịu trách nhiệm mà còn khuyên Trần Văn Phương đồng ý ly hôn. Để đạt được mục đích, bà Lưu và mấy chị em họ hàng đã thay nhau vừa mắng vừa nịnh, khiến Trần Văn Phương không chịu nổi đành phải ly hôn rồi quay về nhà mẹ đẻ. Nhưng nhà họ Trần cũng không phải loại hiền lành, chạy sang đập phá một trận, còn định tố cáo Lưu Thời Sênh nhưng bị dập xuống, còn liên lụy đến công việc của cậu cả ở công xã.

Tuy nhiên, chuyện đã qua nhiều năm, đời ai sống nấy, không ai đụng chạm đến ai nên cũng không còn gặp nhau là căng như trước nữa. Đặc biệt là mấy năm gần đây, ông Lưu thường xuyên gọi điện thoại bảo Trần Kim sang nhà ăn cơm, mấy người lớn trong nhà không muốn cô rơi vào tình huống khó xử, gặp nhau vẫn có thể gật đầu chào. Tất nhiên, trừ cậu cả nóng tính của cô.

Dù thế nào đi nữa, cô sẽ không đưa cho Lưu Thời Sênh một xu nào!

Trưởng thôn chỉ mới nhận được thông báo về việc giải tỏa, nhưng cụ thể phạm vi và quy định bồi thường thế nào thì ông ấy hoàn toàn không biết. Không giống như trưởng thôn Kiều Tây, những năm qua, ông ta toàn nghiên cứu cách thức bồi thường khi giải tỏa.

Người của ban giải tỏa và cậu cả, cậu hai về đến thôn gần như cùng lúc.

Ồ, không chỉ thế, cả trưởng thôn Kiều Tây cũng đi cùng đến nữa.

Trần Quang Mãn nhanh chóng mời người của ban giải tỏa ra khu nhà thờ tổ giữa thôn, thôn dân tất nhiên cũng đi theo. Trần Kim được giao nhiệm vụ ghi chép lại những điều mà người của ban giải tỏa nói.

Nhà thờ tổ vốn là một khu nhà bốn gian, nghe nói đã hơn một trăm năm tuổi, phần lớn đã đổ nát, chỉ còn lại một gian nhà chính và một gian nhà ngang bên trái ở sân thứ hai, đều đã được sửa chữa lại. Gian chính để thờ cúng tổ tiên họ Trần, còn gian nhà ngang dùng để cất giữ những vật dụng của thôn, chủ yếu là bàn ghế cũ không dùng nữa.

Hai bên trước cổng nhà thờ tổ có một khoảng sân lớn, hai bên trồng cây đa cổ thụ, những cây này có tuổi đời tương đương với nhà thờ tổ.

Không cần Trần Quang Mãn phải dặn dò, đàn ông trong thôn tự giác đi vào nhà ngang khiêng mấy cái ghế dài và hai cái bàn ra, còn lấy một mảnh vải cũ, xách một thùng nước từ nhà dân gần đó ra lau sạch bàn cho người của ban giải tỏa ngồi, còn thôn dân thì sao? Tất cả mọi người không thèm quan tâm ghế bẩn hay là sạch.

Họ nhìn chằm chằm vào tập tài liệu trên tay nhân viên ban giải tỏa, đến độ sắp thủng lỗ chỗ luôn rồi.

“Người trong thôn đã đến đủ chưa?”

Trần Quang Mãn đứng lên một tảng đá lớn, quét mắt nhìn: “Có vài người đang làm việc không liên lạc được, nhưng có đại diện của mười tám hộ đều có mặt rồi.”

“Được rồi, mỗi hộ có một người đại diện là được.” Một người trung niên dáng vẻ cán bộ cầm lên mấy tờ giấy, giọng vang lên rõ ràng: “Xin chào các đồng chí, tôi là Giang Vi Dân từ ban giải tỏa, sau đây tôi sẽ thông báo chi tiết về việc giải tỏa thôn Kiều Đông…”

Chủ nhiệm Giang đọc to một lần nội dung thông báo rồi giải thích từng điều trong thông báo cho mọi người nghe, ví dụ như phạm vi giải tỏa và cách thức bồi thường.

Trần Kim ngồi bên dưới nhưng Trần Quang Mãn đã đặc biệt sắp xếp cho cô một cái bàn, cô ghi chép lia lịa, chủ nhiệm Giang nói gì là cô ghi nấy.

Có chỗ nào chưa hiểu, người dân trong thôn lại giơ tay hỏi.

Người của thôn Kiều Đông càng nghe càng phấn khích, mà trưởng thôn Lưu và mấy người dân thôn Kiều Tây ngồi ở cuối thì lòng đã lạnh ngắt khi nghe thông báo khu vực giải tỏa là thôn Kiều Đông và thôn Mộc Đường.

Sau khi họp xong, thông báo mà ban giải tỏa mang đến đã được giao lại cho trưởng thôn. Sau khi thông báo được gửi đi, bắt đầu từ ngày mai sẽ có người tới đây để xác định cụ thể khu vực giải tỏa cũng như sắp xếp chuyên gia đến để tiến hành đánh giá.

Mãi cho đến khi người của ban giải tỏa rời đi, người của thôn Kiều Đông vẫn cảm thấy lâng lâng như đang bước trên mây.

“Ôi trời ơi!” Cậu cả vừa hưng phấn vừa không dám lộ vẻ quá vui mừng, về đến nhà mới dám cười lớn thoải mái.

Cả nhà cậu cả, cậu hai và cậu ba cùng với Trần Kim đều tập trung lại nhà cậu cả.

Ba cậu hiếm khi có dịp ngồi xuống nói chuyện vui vẻ với nhau. Trần Kim và các anh chị em cũng tụm lại nói chuyện.

Trong nhà liên tục vang lên những tiếng:

“Không ngờ nhỉ”.

“Ai mà ngờ được chứ”.

“Từ trên trời rơi xuống một cục vàng rồi”.

“Ha ha ha”.

“Hề hề hề”.

Sau đó, mọi người mới nhớ đến chuyện quan trọng nhất, nhao nhao bảo Trần Kim tính toán theo tiêu chuẩn bồi thường mà chủ nhiệm Giang nói xem có thể nhận được bao nhiêu tiền.

Anh cả Trần Vĩnh Thành dọn ra một chiếc bàn học, anh hai Trần Vĩnh Tín kéo một cái ghế đến, cậu em là Trần Vĩnh An đưa máy tính, anh ba Trần Vĩnh Phi cũng cầm một cái máy tính để kiểm tra lại. Chị họ Trần Đình và em họ Trần Gia đứng sau lưng Trần Kim như hai hộ pháp.

Cậu cả Trần Văn Cường là người sốt ruột nhất, chống hông, thò đầu nhìn vào. Mợ cả Hà Tĩnh Nhàn là người điềm tĩnh nhất trong nhà, chỉ mỉm cười ngồi trên ghế sô pha.

Cậu hai Trần Văn Hoa thì có nhiều năm kinh nghiệm ngồi nhâm nhi trà và đọc báo ở Cục Khí tượng, thỉnh thoảng lại đi đi lại lại xem một chút. Mợ hai Lưu Quyên vốn dĩ là người điềm đạm, nhưng bây giờ trong lòng nóng như lửa đốt, xem một lúc không chịu được nữa bèn chen vào đẩy con gái mình là Trần Gia ra.

Cậu ba Trần Văn Khang thì cứ xoa tay chờ kết quả, mợ ba Vi Tú Hà thì cười tươi đứng bên cạnh nhìn, bà ấy chữ nghĩa không nhiều, cảm thấy mình đi qua đó cũng chẳng hiểu gì.

Còn chị dâu cả Mạnh Linh cũng muốn nhìn nhưng thằng con trai hơn một tuổi cứ quấy khóc.

“Nhiều thế này á?! Bé ba, con không tính sai chứ?” Mợ hai kinh ngạc đến độ giọng lạc đi.

Anh ba bấm bấm bấm rồi kiểm tra lại số liệu Trần Kim đưa ra: “Có thể có chút chênh lệch, nhưng cơ bản là xấp xỉ con số này.”

“Bao nhiêu? Bao nhiêu?”

“Ôi trời, mọi người nói luôn con số đi chứ!”

Cách thức bồi thường khi giải tỏa không chỉ có một, có thể chọn nhận hết toàn bộ bằng tiền mặt, mà ngay cả nhận tiền mặt cũng chia thành nhận hết một lần hoặc chia ra nhận từng kỳ. Ngoài ra còn có thể chọn nhận nhà, hoặc vừa nhận nhà vừa nhận tiền. Rồi còn nhiều khoản khác như tiền hộ khẩu, tiền thưởng, tiền sửa nhà, phí chuyển nhượng, bồi thường tài sản trên đất... đủ các loại mục, có rất nhiều thuật ngữ chuyên ngành liên quan đến việc giải tỏa. Đây là lần đầu tiên Trần Kim tiếp xúc với nhiều thuật ngữ chuyên ngành liên quan đến giải tỏa như vậy, cô chỉ có thể tạm tính một cách đại khái mà thôi.

Như nhà cô có hai giấy chứng nhận nhà ở. Một cái là mẹ cô sau khi ly hôn trở về thôn xin lập hộ khẩu và xin cấp đất, mảnh đất này chính là ngôi nhà hiện tại cô đang ở, còn một cái là của ông bà ngoại để lại cho mẹ cô, đó là một căn nhà cũ kỹ, cách nhà thờ tổ vài chục mét.

Lúc cậu cả đi đặc khu làm công kiếm tiền, cậu ba và mợ ba cũng theo đi cùng, mợ cả thì tự mình thuê một gian hàng trong thành phố buôn bán quần áo từ đặc khu về bán, còn cậu hai và mợ hai thì làm việc ở thành phố nên không sống ở thôn. Lúc đó, năm đứa con của cậu cả và cậu ba đều để ở thôn, ông bà ngoại sức khỏe cũng không tốt, đều do một tay mẹ cô lo liệu, ông bà ngoại cũng do mẹ cô chăm sóc đến cuối đời, cho nên căn nhà cũ của ông bà ngoại để lại cho mẹ cô, mấy cậu và mợ đều không có ai ý kiến gì.

Diện tích của cả hai giấy chứng nhận nhà ở này đều là ba trăm mét vuông. Nếu chọn bồi thường theo nhân khẩu thì nhà cô chỉ có một mình cô, thôi thì bỏ qua đi. Nhà cô còn có một tiệm tạp hóa, không biết có tính là loại hình kinh doanh hay không. Thím Chu hàng xóm có hỏi, chủ nhiệm Giang nói cửa hàng rau quả thì được tính là kinh doanh, nhưng vì lúc đó người hỏi quá nhiều, cô lại bận ghi chép nên chưa kịp hỏi.

Nhưng hai tòa nhà của nhà cô đều có sáu tầng, giá bồi thường của mỗi tầng không giống nhau, còn phải xem có hợp quy không, cái này cô không tự phán đoán được, phải do người của ban giải tỏa đến đánh giá.

Vườn trái cây và ruộng đất của nhà cô cũng được bồi thường, đặc biệt là vườn trái cây, phần lớn là trồng cây vải đã hơn mười năm. Cái này cũng phải đợi xem bên ban giải tỏa đánh giá, cô chỉ ước lượng theo hạng mục thấp nhất.

Tính tới tính lui, cô có thể lấy được mấy trăm mét vuông nhà, còn ít nhất cũng được mấy triệu tiền bồi thường.

Tiếng gõ máy tính kêu lách cách không ngừng, vẻ mặt cô thì vẫn điềm tĩnh, nhưng trong lòng đã không nhịn được mà cười khúc khích.

Nhà cậu cả đông người, riêng tiền tính trên đầu người cũng lấy được không ít. Nhà cậu ba có nhiều đất thầu, đây cũng là một khoản lớn. Chỉ có nhà cậu hai là ít hơn, cả ba người trong hộ khẩu nhà họ đều không ở thôn Kiều Đông, nhưng có một mảnh đất là do ông bà ngoại chia cho lúc phân chia gia sản, nằm ngay bên cạnh nhà cũ, trên đó có hai căn nhà gạch đất.

Lúc phân chia gia sản, cậu cả, cậu ba và mẹ cô cùng xin đất thổ cư mới ở làng, ba anh em chia đến đầu thôn, thực ra nếu xin ở cuối thôn thì diện tích đất thổ cư có thể lớn hơn. Dù sao thôn Kiều Đông ít người, sau khi cải cách mở cửa còn có người đổ xô đến mấy thành phố lớn, so với các thôn lân cận như thôn Kiều Tây và thôn Mộc Đường, có thể nói là đất rộng người thưa.

“Chết rồi! Lỗ rồi!” Cậu ba đột nhiên đập tay, vẻ mặt đầy tiếc nuối.

“Sao vậy?” Mọi người đều nhìn về phía cậu ba.

“Khu đất trồng cây đào phía Tây không nằm trong phạm vi giải tỏa!” Cậu ba than thở vài tiếng: “Biết thế tôi không tốn công bỏ sức chăm bón chúng làm gì.”

Mợ ba bình thường đã không ít lần lườm nguýt vì cậu ba đi chăm sóc mấy cây đào ấy, bây giờ thì tỏ ra rộng lượng an ủi: “Không nằm trong diện giải tỏa thì thôi, được giải tỏa đã là ông bà tổ tiên phù hộ rồi, làm người không nên tham lam quá.”

Mợ hai vốn có chút không vui, lúc này cũng bị lời của mợ ba an ủi: “Đúng vậy, có tiền bồi thường giải tỏa đã là tốt rồi, làm người phải biết đủ.”

Nói là nói vậy, nhưng trong lòng bà ấy vẫn có chút buồn bực.

Ba anh em cộng thêm với nhà cháu gái, trong bốn nhà thì nhà bà ấy là được ít nhất, so với ba nhà kia thì nhà họ nhận được chỉ là số lẻ.

“Có được một mảnh đất bồi thường đã là nhiều rồi, vừa đủ để chúng ta mua nhà cho Gia Gia.” Mợ hai vừa nói vừa cười rạng rỡ, bà ấy chỉ có mỗi Trần Gia là con gái duy nhất, năm ngoái mới thi đỗ vào Đại học tỉnh Nam, nhà cũng đã dành dụm được một khoản tiền định đặt cọc trước rồi mua trả góp mua một căn gần chỗ làm bây giờ. Nay thì tốt rồi, bà ấy quyết định lên thành phố chọn một khu dân cư tốt, mua hai căn nhà liền kề, sau này sẽ gần gũi với con gái hơn. Hoặc là không nhận bồi thường bằng tiền mặt, họ có thể đổi lấy nhà cũng được...

Mợ hai nhắc đến chuyện mua nhà, các trưởng bối khác trong nhà cũng thấy động lòng.

Chỉ có cậu cả và cậu hai là đã mua nhà trong thành phố, nhà cậu hai mua là nhà ở đơn vị, diện tích nhỏ nhưng gia đình ông ấy ít người. Còn cậu cả chỉ mua một căn lớn và một căn nhỏ, căn nhỏ hiện tại để cho vợ chồng anh họ lớn ở. Chỉ là vì cậu cả đã bỏ tiền xây lại nhà trong thôn, nếu không mợ cả đã định năm nay mua thêm một căn nữa rồi. Xem như trong cái rủi có cái may, kiếm được một khoản hời lớn, tính ra cũng coi như bất ngờ lại được lợi.

Nhìn số tiền bồi thường nhà của Trần Kim liệt kê ra, chị họ Trần Đình ganh tị đến đỏ cả mắt. Ban đầu ai nấy đều vui vì được nhận tiền, nhưng nghe thím hai nói muốn mua nhà cho Trần Gia, Trần Đình liền bắt đầu có tính toán khác.

Mấy chị em gái, Trần Gia là con một, Trần Kim thì càng là chủ hộ, tiền bồi thường giải tỏa đều sẽ rơi hết vào tay hai người. Còn nhà cô ấy, trên có hai anh trai, chẳng biết ba mẹ sẽ chia được cho cô ấy được bao nhiêu.

Có những suy nghĩ một khi đã nảy sinh thì sẽ càng lúc càng chạy như điên về hướng mà mình không thể khống chế được.