3.
Gánh hát Bách Hý tọa lạc tại Khê Thành, cách Thượng Kinh vài trăm dặm đường. Ban đầu, đó chỉ là một nhóm nhỏ lẻ người biểu diễn tạp kỹ dựng nên.
Mười năm trước, kể từ khi trưởng gánh cưới một tiểu thư sa cơ của một thế gia làm vợ, gánh hát dần khởi sắc, nổi danh hơn.
Ta là nữ đệ tử duy nhất được phá lệ thu nhận vào gánh hát Bách Hý.
Có lẽ vì những năm tháng ở Yên Chi Lầu đã quen mắt quen tai, nên ta có phần thiên phú hơn so với các sư huynh đệ.
Dù là đi dây, ném cầu, hay múa kiếm, ta đều lĩnh hội chỉ sau một lần chỉ dẫn.
Trưởng gánh thấy ta như báu vật nhặt được, càng thêm tận tâm chỉ dạy.
Khi các sư huynh đệ bất mãn, trách trưởng gánh thiên vị ta quá mức, ông chỉ cười nhạt:
"Giả như các ngươi cũng được như Phùng Tuyên, vừa dung mạo xinh đẹp vừa tài hoa thiên phú, sư phụ cũng sẽ cưng chiều các ngươi như vậy thôi!"
Thế nhưng, dần dà ánh mắt trưởng gánh dành cho ta không còn là cái nhìn trân trọng của một người thầy dành cho đệ tử, mà đã hóa thành sự soi xét của một nam nhân đối với nữ nhân.
Trong một bữa cơm, trước ánh mắt đổi sắc của phu nhân, ông vẫn ngang nhiên cười, gắp miếng thịt mỡ đặt vào bát ta:
"Tuyên Nhi là cô nương lớn rồi, phải ăn thêm đồ bổ mới có thể trở nên đẫy đà, đầy đặn!"
Ta nào còn là đứa trẻ ngây thơ khờ khạo, làm sao không nhận ra ý tứ trêu ghẹo trong lời nói ấy.
Ban ngày, ta có thể nhẫn nhịn đối phó với những lời lẽ tục tĩu của trưởng gánh, nhưng ban đêm, ta luôn giấu một viên gạch dưới gối để phòng thân.
Song, sự nhẫn nhịn của ta chỉ khiến ông càng thêm lấn tới.
Một lần, sau bữa tiệc gia đình, ông lẻn ra phía sau sân khấu, nhân lúc ta không phòng bị, liền muốn kéo tuột y phục của ta.
Trưởng gánh cười dâm đãng, buông lời trơ trẽn:
"Con mụ vợ của ta già nua, sắc tàn lại nhàm chán, làm sao sánh được với một đầu ngón tay của ngươi? Chi bằng làm ngoại thất của ta, ngày ngày ăn ngon mặc đẹp, chẳng phải sướng hơn việc lang bạt ngoài kia biểu diễn sao?"
Thấy ta liên tục lùi bước, trưởng gánh vẫn không buông tha, giọng chuyển sang đe dọa:
"Dù ngươi có được thân phận tốt đẹp thì sao chứ? Từ xưa đến nay, nữ nhân phô mặt trước người đời có ai kết cục ra gì? Nếu ta loan tin ngươi không đứng đắn, rời khỏi gánh hát, ngươi còn chốn nào để dung thân?"
Để đối phó với hắn, ta gượng nở một nụ cười, cất lời mềm mỏng:
"Nhưng Tuyên Nhi dù sao cũng là đệ tử của gánh hát, nếu thật sự theo ý sư phụ, e rằng truyền ra ngoài sẽ làm tổn hại đến thanh danh của người. Hay là cho ta chút thời gian suy nghĩ, đến giờ Tý đêm nay, ta sẽ ở chuồng ngựa chờ để hồi đáp sư phụ."
Nghe vậy, mắt trưởng gánh lập tức sáng lên, hắn hung hăng véo má ta một cái:
"Không hổ danh là món hàng bước ra từ chốn thanh lâu, quả nhiên biết cách lấy lòng nam nhân! Thôi được, cứ thế mà làm!"
Đêm đó, ta sớm nghiền nát lá cỏ chín lá hái từ trên núi, trộn vào máng cỏ trong chuồng ngựa phía sau.
Nhớ lại ở Yên Chi Lầu, mỗi khi có cô nương nào không nghe lời, Lâm mụ đều dùng loại dược này để hành hạ, khiến họ mất hết can đảm phản kháng.
Quả nhiên, những con ngựa ăn phải cỏ trong máng trở nên bất an, giẫm đạp không ngừng.
Khi trưởng gánh mò mẫm trong bóng tối bước vào, ta lặng lẽ từ phía sau đẩy mạnh một cái.
Hắn không kịp đề phòng, ngã nhào vào chuồng ngựa, bị những con ngựa kinh hoảng đạp liên tiếp lên người.
Phu nhân nghe tiếng động vội vã chạy đến, lúc này ta đã kéo trưởng gánh ra ngoài. Hắn ôm lấy ngực, gào thét đầy đau đớn, ánh mắt đỏ ngầu như muốn nuốt sống ta:
"Tiện nhân! Ngươi dám hại ta! Ta phải giết ngươi!"
Phu nhân, vốn là một nữ nhân xuất thân từ gia đình quyền quý, rất nhanh đã hiểu rõ sự tình. Bà giữ vẻ mặt lạnh lùng, gọi người làm đi tìm đại phu, đồng thời mắng thẳng:
"Già không nên nết, đây chính là báo ứng của ông!"
Trong gian chính, ta hoảng hốt quỳ trước chân phu nhân, giọng nói run rẩy:
"Phu nhân thứ tội, Tuyên Nhi thật sự không còn cách nào khác mới phải dùng hạ sách này. Ta không có ý hại chết trưởng gánh, phu nhân muốn trách phạt thế nào, ta đều xin cam chịu."
Tưởng rằng phu nhân vốn ôn hòa, hiểu lý, chắc chắn sẽ cảm thông cho hoàn cảnh bất đắc dĩ của ta.
Nhưng không ngờ, lời đầu tiên bà nói lại là đuổi ta đi.
"Trước đây ta đã không muốn để phu quân thu nhận nữ đệ tử, bởi lẽ biết rõ bản tính ông ấy khó lòng sửa đổi. Nhưng nay ngươi đã cùng ông ấy xé toạc mặt, nếu ở lại gánh hát, chỉ càng khiến tai họa thêm lớn."
Ta ngẩng đầu, không thể tin vào tai mình, nhưng chỉ thấy phu nhân thản nhiên khuấy chén trà trước mặt:
"Ta cũng là nữ nhân. Dù biết phu quân hồ đồ, nhưng năm xưa, khi nhà ta sa sút, nếu không có ông ấy cưu mang, nơi ta nương thân e chẳng tốt hơn ngươi là bao.
"Vợ chồng hưng suy có nhau. Vì cuộc sống của mấy chục miệng ăn trong gánh hát, chỉ đành uất ức ngươi mà thôi."
Bà vứt xuống trước mặt ta một túi bạc:
"Chuyện hôm nay, gánh hát Bách Hý quả thực đã phụ ngươi. Năm xưa, cha ngươi bỏ bạc nhờ chúng ta thu nhận ngươi, giờ số này xem như đền bù lại cho ngươi."
Lúc này đây, sự khôn lỏi của ta đã khiến ta đánh mất nơi nương tựa suốt năm năm qua.
Ta không hận sự lạnh nhạt của phu nhân, chỉ trách thế gian này quá hà khắc với nữ nhân.
Nam nhân chơi bời trăng hoa là lẽ thường tình, còn nữ nhân chỉ hơi trái ý đã bị coi là nghịch đạo phản luân.
Ta nghẹn ngào dập đầu từ biệt phu nhân, cuối cùng chỉ mang theo những món đồ mưu sinh để biểu diễn kiếm ăn.
Tống nương tử từng nói: "Quân tử yêu tài, lấy của phải đúng đạo."
Dẫu ta chẳng phải quân tử, nhưng cũng hiểu đạo lý "uống nước nhớ nguồn".
Nhận lấy bạc, tức là để lại điểm yếu trong tay người khác.
Dẫu có khốn cùng đến đâu, ta cũng quyết không đánh đổi tôn nghiêm để lấy bạc tiền.