Năm ngoái, Ngự tiền đô úy Ngô Tuấn theo chân thánh thượng trong chiến dịch chinh phạt phương Nam, thống lĩnh quân tiên phong, phá tan đạo quân Champa. Chính tay chàng bắt sống quốc vương Chế Củ - kẻ thù không đội trời chung với triều đình Đại Việt suốt nhiều năm.

Giờ đây, tên tử tù ấy, gông xiềng đã được tháo bỏ, đang được chính hoàng đế thân hành tiếp đón nơi Đại điện Thái Hòa với một sự đãi ngộ khoan dung đến khó tin. Ngô Tuấn đứng từ xa nhìn mà không khỏi se sắt trong lòng.

Giữa ánh nắng hanh khô của buổi sớm tháng ba, chàng chỉ ước gì hai chân mình mọc cánh để lập tức bay về phía Đại điện, nơi mà ánh sáng phản chiếu từ mái ngói lưu ly rọi xuống nền đá ong, làm rực lên hình bóng của những kẻ quyền uy nhất thiên triều.

Thế nhưng, bước chân tuân lệnh thánh thượng không đưa chàng đến nơi ấy. Chúng dẫn chàng rẽ qua một lối nhỏ, xuyên qua hành lang khúc khuỷu uốn lượn như dòng sông đá trong lòng cung điện, leo lên tháp chuông chùa Báo Thiên, đến đứng trước mặt nàng - Chiêu Hoàng công chúa.

Nàng đang đứng một mình dưới bóng cây sứ trắng đầu mùa, tà áo chạm nhẹ vào rìa cỏ non. Không ai nói, nhưng chàng biết, nàng đang đợi chàng.

Ngô Tuấn, với hai bàn tay chai sạn vì chiến trận, vươn về phía nàng một cách do dự, như thể chỉ cần chạm nhẹ là tất cả những điều chàng đã chôn chặt trong tim bao năm sẽ vỡ òa ra như lũ tràn bờ.

"Bẩm Chiêu Hoàng công chúa... Xin người theo hạ quan, nhanh lên..." – giọng chàng the thé, đôi khi đứt đoạn như bị gió cuốn mất.

Bàn tay nàng, thon dài, đeo một chiếc vòng vàng có nạm ngọc xanh lấp lánh như mặt hồ Lục Thủy khi chiều xuống. Bàn tay ấy vừa chạm vào tay chàng, chàng đã vội buông ra, rồi quỳ sụp xuống như phạm tội:

“Xin công chúa thứ lỗi. Hạ quan to gan mạo phạm.”

Nhưng chính cái chạm mong manh đó - cái chạm khe khẽ như làn gió sớm khua nhẹ trên mặt hồ - đã đánh thức cả một cõi u minh trong lòng vị tướng trẻ. Cảm giác ấy, chàng đã cất giữ, đã vùi lấp, đã ép mình quên đi suốt nhiều năm tháng. Và giờ, tất cả đang trở lại, như nước triều dâng sau một cơn mưa lớn.

Không ai biết tình cảm đó bắt đầu từ khi nào. Không một người, kể cả chính chàng. Có thể là một sớm mùa thu, khi trời còn chưa sáng hẳn, sương còn lưng lửng trên mặt hồ Lục Thủy và khi những chiếc lá đầu tiên vừa rơi xuống mái hiên hành lang ngọc bích. Ngày ấy, chàng chỉ mới mười bảy tuổi, một thiếu niên gầy gò nhưng đầy sinh lực, theo phụ thân vào triều, đứng nép mình nơi góc điện Thái Hòa chờ phụng chỉ.

Chàng không mong gì hơn là được diện kiến thánh thượng, một lần nghe giọng nói của thiên tử - tiếng nói mà chàng tưởng tượng là trầm hùng như sấm mùa hạ, vang vọng như tiếng chuông đồng giữa canh khuya. Nhưng rồi người đầu tiên chàng nhìn thấy lại không phải là nhà vua.

Nàng xuất hiện từ bóng râm của hành lang, y phục lụa trắng mềm mại như mây trôi, nhẹ đến mức không nghe được tiếng gót sen. Ánh sáng xanh từ mái ngói phản chiếu xuống đôi mắt nàng khiến chúng trở nên mờ ảo như mặt hồ Lục Thủy khi chưa tan sương. Ánh nhìn ấy không dành cho chàng, cũng không dành cho ai cả. Đó là cái nhìn của một người sinh ra để ở trên tất cả, cốt cách đế vương đã in dấu trong từng chuyển động, dù thân thể nàng chỉ mới tròn mười sáu.

Chính khoảnh khắc đó, con tim Ngô Tuấn đã như lệch đi một nhịp. Không phải vì nàng là công chúa mà vì trong ánh mắt ấy có một điều gì quá đỗi quen thuộc. Như thể chàng từng thấy nàng trong một giấc mơ xa lạ, từng đi qua một kiếp người chỉ để đến giờ phút này nhận ra nhau. Một mối duyên lặng lẽ đến mức khiến cả linh hồn chàng run rẩy.

Từ hôm ấy, trái tim của chàng không còn là của riêng chàng nữa.

Chàng không dám nhìn nàng lâu. Nhưng mọi lần nàng xuất hiện ở điện triều, ở Ngự hoa viên, ở hồ Lục Thủy, chàng luôn biết. Những lần chàng luyện võ tại Giảng Võ đường, mỗi đường thương, mỗi thế kiếm, chàng đều thấy như có đôi mắt nàng đang dõi theo. Những lần nàng khen một võ quan nào đó giữa thao trường, tim chàng nhói lên trong một thứ ghen tuông câm lặng và vô vọng.

Họ chưa từng nắm tay. Chưa từng có lời yêu. Nhưng từng cái liếc mắt nơi hành lang, từng lần chàng đứng lặng chắn gió khi nàng đi ngang qua ngự hoa viên, từng lời hỏi han vô thưởng vô phạt của nàng khi nhắc đến nhà vua, từng ánh nhìn ngắn ngủi trao nhau trong buổi chầu buổi sớm đầu đông. Tất cả là những mảnh nhỏ của một tình yêu bị giam kín, không tên gọi, không lời hứa, không tương lai.

Có lần, trong buổi lễ tế đầu xuân, khi ánh nắng cuối ngày xiên qua những tầng lá sắp lìa cành, Chiêu Hoàng quay đầu nhìn chàng lâu hơn thường lệ. Không nói. Chỉ nhìn. Lần ấy, Ngô Tuấn đã nhìn lại.

Giữa hàng trăm quan quân, giữa nghi lễ và âm nhạc, giữa rộn ràng trống chiêng và lễ nghi, mắt họ gặp nhau như hai dòng sông tưởng đã quên nhau giữa đại dương. Thế gian lúc đó dường như biến mất. Chỉ còn lại hai người.

Chàng biết rõ: tình yêu ấy không có kết quả. Nàng là công chúa, là biểu tượng của một dòng máu vương triều, của ngôi vị và chính thống. Còn chàng - dù sau này có được ban chức Ngự tiền đô úy, dù tay bắt sống quân vương kẻ thù, dù chiến công lẫy lừng khắp cõi - vẫn chỉ là một hạ thần. Một cái bóng bên lề ngai vàng.

Nếu trái tim nàng không được phép yêu, thì trái tim chàng không thể yêu ai khác ngoài nàng.

Vì biết không thể yêu nên chàng yêu nàng bằng tất cả sự im lặng. Tình yêu của chàng không phải là những nụ hôn hay lời thề non hẹn biển mà là ánh mắt bối rối giữa đại điện, là cái dừng chân khẽ khàng bên hành lang, là lời vấn an mơ hồ mỗi lần nàng ốm nhẹ. Là những lần chàng hộ giá đi tuần, luôn cưỡi ngựa bên trái xa giá, cách đúng một khoảng, gần như không đáng kể nhưng lại là nơi gần nàng nhất có thể.

Nhiều năm sau, khi chàng trở thành tướng tiên phong, thống lĩnh trăm vạn quân, người ta vẫn thấy chàng sống lặng lẽ. Chàng không có vợ, không có con, không có tỳ thiếp. Mỗi khi có người hỏi, chàng chỉ cười nhạt:

“Tướng quân ra trận, hôm nay còn sống, ngày mai đã là một hồn ma nơi sa trường, lấy vợ để làm gì?”

Nhưng chỉ mình chàng biết, trái tim ấy đã nằm lại mãi mãi ở nơi điện Thái Hòa. Nơi nàng từng một lần đi ngang đời chàng như một cơn gió xuân, thoảng qua đồng cỏ, không để lại dấu vết - nhưng đã mang theo cả hồn phách một kiếp người.

Một mối tình không cần đáp lại. Không cần thành tựu. Không cần chứng minh. Có lẽ, cả đời chàng, chỉ như vậy là đủ.

Chiêu Hoàng nhìn xuống viên võ quan đang quỳ dưới chân mình. Nàng ngỡ ngàng. Đôi mắt nàng bất chợt sáng lên khi nhận ra: lâu lắm rồi nàng mới thấy chàng gần đến thế. Lâu lắm rồi… Phải từ năm ngoái, khi chàng dẫn đoàn quân khải hoàn tiến qua cửa Đoan Môn, mang theo hàng xe vàng, vải vóc, chiến lợi phẩm từ phương Nam. Đi bên cạnh chàng là một phó tướng lạ mặt đang áp giải tù binh Champa, trong đó có Chế Củ, vua của một quốc gia từng là địch thủ số một của triều đình.

Nàng bàng hoàng nhìn xuống chiếc vòng vàng nơi cổ tay mình - một lễ vật chàng dâng riêng tặng cho hoàng gia, nhưng được đặt trên một khay riêng phủ vải điều, nhờ hoạn quan trao đến tận tay nàng. Một chiếc vòng khắc hoa văn rồng ẩn, đính ngọc xanh biếc như mặt hồ Lục Thủy xưa, như ánh mắt của chàng thuở ban đầu gặp gỡ.

Lâu lắm rồi…

Nhưng ánh mắt chàng vẫn vậy. Ân tình cũ vẫn vậy. Nhưng, vị trí của chàng... sao hôm nay lại không phải ở Đại điện Thái Hòa?

Bất chợt.

Chiêu Hoàng thảng thốt. Nàng buông lời hỏi dồn dập, gần như là tiếng trách:

"Ngự tiền đô úy Thường Kiệt...", nàng gọi tên tự của chàng, “Tại sao ngươi không hầu cận phụ hoàng? Tại sao người dẫn Chế Củ vào điện lại không phải là ngươi mà là một viên phó tướng vô danh của ngươi? Chẳng phải trách nhiệm đó là của ngươi hay sao? Ngươi là người chỉ huy Cấm quân cơ mà? Tại sao ngươi có thể đến tận được đến đây tìm ta? Tại sao ngươi lại có thể được tự do ra vào cung cấm?”