Nhưng không có tiếng trả lời, tôi bò đến nơi, sau gáy máu chảy, tôi nhấc chiếc mũ Vasi đang đội phát hiện thấy vết đạn bắn từ phía thái dương ra đằng sau gáy, 15 phút sau Vasi cũng không hồi tỉnh, anh đã chết trong lòng tôi.
Như vậy thì thấy rằng Vasi bị trúng đạn khi ở Trung đoàn Khơduyatơ. Nếu theo cách nói của Tupôvôi, thì súng máy của địch ở bên cạnh đường sắt bắn tới, nhưng có điều lạ là khi Sư trưởng và Sư đoàn phó đến một trung đoàn phụ thuộc cấp dưới mà không có ai biết, và lại còn đi thăm các chiến sĩ Hồng quân đang bị tản mát, nhẽ nào bên cạnh những người chỉ huy cao cấp như thế, lại không có một nhân viên nào đi theo? Vậy ngày bất hạnh đó, ngoài Tupôvôi ra còn có ai đi cùng Vasi?
Vấn đề cần thiết, là phải tìm ra người mục kích khác nữa, vì nhân chứng chủ yếu còn có một số điều chưa nói ra. Kết quả giám định pháp y năm 1949 đã làm cho người ta rất hoài nghi tính chất chân thực của những hồi ức của Tupôvôi. Giám định pháp y chứng minh rằng viên đạn bắn vào Vasi từ phía sau gáy ra phía má trái đằng trước chứ không phải như Tupôvôi nói là súng máy bắn từ cự ly rất gần (khoảng năm đến mười bước). Các chuyên gia cho rằng qua đường kính của viên đạn, thì thấy đây là viên đạn của khẩu súng lục ổ quay. Nhẽ nào Tupôvôi lại không phân biệt được đạn súng máy với đạn súng lục?
Phải tìm! Cần phải tìm những chứng nhân khác! Trung đoàn trưởng mà không biết Sư đoàn trưởng đến nơi đơn vị mình đóng quân, đó là điều không thể!
Những tư liệu hồ sơ có liên quan tới Kơviatơ, Khachimila, Phulansêyic... rất hiếm. Ông là người Ba lan xuất thân trong một gia đình công nhân đường sắt ở Vacsava, điều đó khiến ông và Vasi gần gũi nhau. Phụ thân của Vasi cũng là một công nhân lái tàu hỏa.
Kơviatơ năm 30 tuổi giữ chức Trung đoàn trưởng, một phần ba cuộc đời của ông, nằm sau song sắt, tên của ông vang dội khắp Sibêri, ông đã từng thể nghiệm cuộc sống tù ngục của mình trong nhà từ Trung ương, Alêchsan Tônôpky, ông cũng đã từng lao động khổ sai ở mỏ Niêckin và lao động cải tạo ở công trường xây dựng Amua. Trong cuộc mưu sát tỉnh trưởng tỉnh Vacsôvi, Kơviatơ còn nhỏ tuổi, nên không bị xử tử hình. Nhưng tới năm 1937 trong cuộc đàn áp với quy mô lớn ông ta cũng không thoát.
Để tìm được tác phẩm của Kơviatơ, tôi đã phải mất rất nhiều thời gian, mà vẫn tốn công vô ích không tìm ra một manh mối gì. Bỗng một hôm trong tập báo tháng 3 -1935 của báo "Người cộng sản" Ucraina tôi đã phát hiện thấy một đoạn văn của Kơviatơ nói về cái chết của Vasi. Tôi thật không tin vào mắt mình nữa! Đoạn văn này viết: "Ngày 30 tháng 8, mờ sáng", người chiến sĩ lão thành nhớ lại sự kiện của mười sáu năm trước: "Quân địch bắt đầu tấn công cánh tả Phương diện quân, bao vây Khơlôkin... lúc đó bộ Tư lệnh Trung đoàn Paccôp không có ở Môchininôp, tôi vội đi đến thôn Piêlôsi ở phía cánh tả, thì điện thoại báo cho tôi biết, là đồng chí sư trưởng Vasi, sư phó Tupôvôi và đồng chí Tansili, đại biểu ủy ban quân sự cách mạng Tập đoàn quân 12, đồng chí Tansili đã đến đoàn bộ ở thôn Môchininôp. Trong điện thoại tôi đã báo cáo về tình hình... Một lúc sau đồng chí Vasi và những người cùng đi đã đến trận địa tiền duyên của chúng tôi... Mọi người đều bò xuống, đồng chí Vasi ngẩng đầu lên, dùng ống nhòm nhìn về phía trước. Lúc đó đạn của kẻ thù đã bắn trúng đồng chí ấy..."

........(Còn tiếp ...)

Vui lòng đọc tiếp đầy đủ trên ứng dụng truyện TYT (iOS, Android).
Trải nghiệm nghe tryện audio, tải truyện đọc offline, đặc biệt hoàn toàn miễn phí.